Şiir : (Hovhannes Tumanyan'ın 'Anuş Destanı'ndan)
Patsvav mır Mışo taşdin
Hampartzman* Yerguşaptin
Haynırı nay nay naynırı nay nay
Can nırı nay nay nay nırı nay
Dzoretsin dzortıpetsin, gemig çeğav gabetsin
Yaroç tırnov ıntsutsin, yar kınug er çimtsutsin
Kınug er kırdınug er, vartug er garmırug er
Vart yeresin pırug er, goğpenan khırovug er
Dığa dığa hargavor, herik nısdis mır tırnov
Mır khorodik harsnı kov
Gertam ısi medzerun, tzerkis ki khancal khorum
Gelni ku garmir arun, dzori meç ku solerun
U perinern aysbes dıkhur
Yerker gerken voğç kişer.
Gerken yerk mı hıraşali
Hınçünnerov tütagan.
U yerp şoğa tsolkn arevi
Andes, anhed gı gorçin,
U gı suzvin agnağpürin
Gı mıdnen meç gağniyin
U lernayin vıdagneru
Aliknerı bağbaçun.
Hampartzman kişer, en tütiç kişer,
Ga hıraşali, yerçanig vayrgyan,
Gı patsvin vosgi yergınki tırner,
Nerkev gı babantse, lıre amen pan.
En veh vayrgyanin çıknağ kişeri
Yerginki anhun, heru khorkeren,
Anmuraz meradz siraherneru,
Asdğerı gı sahin, irar gı kıdnen.
--------
Başladı bizim Muş Ovası'nda
Hampartzum* Pazartesi
Ekini biçip bağladılar hasır iple,
Dizdiler...
Yârin kapısından geçirdiler,
Uykudaydı sevgili, duyuramadılar.
Terlemişti, gül gibi kızarmıştı
Ve ağlıyordu
Oğlan oğlan, yeter oturduğun kapımızda,
Güzel gelinimizin yanında...
Gider, büyüklerimize söylerim,
Elime hançer alır, kanını dökerim
Ve sabaha dek perilerin
Sürdü hüzünlü türküleri.
O eşsiz ezgiler, o büyülü havalar
Güneşin ilk ışıkları görünene dek duyuldular.
Ve pınarın sularında,
Çınarın gövdesinde,
Coşkun derenin dalgalarında
Eriyip kayboldular.
Bayram gecesi, o mutlu gece
Öylesine eşsiz bir an vardır ki
Göğün altın kapıları açılır
Ve yeryüzünde her şey durulur.
Ulvî bir suskunlukla dolarak
Semavî bir saltanat kurulur.
Muradına ermeden ölen sevdalıların
Yıldızları kayar ve birbirini bulur Hampartzum-Vicag-Cangülüm: Ermeniler, doğanın her kış ölmesi ve her ilkbahar yeniden doğmasına 'Hampartzum' derler
(Anadolu'da 'Hıdırellez' diye de bilinir). Kızlar coşkulu şarkılarla dağlara, niyet çekmeye çıkarlar. Erkekler kırlarda oyunlar oynayıp güreş tutarken gül çehreli güzeller testilerini yedi çeşmeden doldurur, yedi daldan çiçek derlerler...
(Sason bölgesinde yaşamış Ermeniler'in kendi kültürlerinde 'gorani' olarak geçen halay şarkılarına örnek olarak düşünülmüştür. Anadolu Ermenileri'nin müziklerinde varolan -sonraki yıllarda yapılan değişiklikler nedeniyle artık çok rastlanmayan- komalı sesleri içermesi nedeniyle de ayırt edici bir özelliğe sahiptir. Şarkı, hem bu özelliği hem de kulağa aşina gelen ritmik/melodik çizgisi itibariyle, doğu halkları arasındaki müzikal/kültürel geçişkenliklere dair önemli ipuçları sunmaktadır.)
Ermeni Halk Şarkısı (Sason) Geleneksel
Patsvav mır Mışo taşdin
Hampartzman* Yerguşaptin
Haynırı nay nay naynırı nay nay
Can nırı nay nay nay nırı nay
Dzoretsin dzortıpetsin, gemig çeğav gabetsin
Yaroç tırnov ıntsutsin, yar kınug er çimtsutsin
Kınug er kırdınug er, vartug er garmırug er
Vart yeresin pırug er, goğpenan khırovug er
Dığa dığa hargavor, herik nısdis mır tırnov
Mır khorodik harsnı kov
Gertam ısi medzerun, tzerkis ki khancal khorum
Gelni ku garmir arun, dzori meç ku solerun
U perinern aysbes dıkhur
Yerker gerken voğç kişer.
Gerken yerk mı hıraşali
Hınçünnerov tütagan.
U yerp şoğa tsolkn arevi
Andes, anhed gı gorçin,
U gı suzvin agnağpürin
Gı mıdnen meç gağniyin
U lernayin vıdagneru
Aliknerı bağbaçun.
Hampartzman kişer, en tütiç kişer,
Ga hıraşali, yerçanig vayrgyan,
Gı patsvin vosgi yergınki tırner,
Nerkev gı babantse, lıre amen pan.
En veh vayrgyanin çıknağ kişeri
Yerginki anhun, heru khorkeren,
Anmuraz meradz siraherneru,
Asdğerı gı sahin, irar gı kıdnen.
--------
Başladı bizim Muş Ovası'nda
Hampartzum* Pazartesi
Ekini biçip bağladılar hasır iple,
Dizdiler...
Yârin kapısından geçirdiler,
Uykudaydı sevgili, duyuramadılar.
Terlemişti, gül gibi kızarmıştı
Ve ağlıyordu
Oğlan oğlan, yeter oturduğun kapımızda,
Güzel gelinimizin yanında...
Gider, büyüklerimize söylerim,
Elime hançer alır, kanını dökerim
Ve sabaha dek perilerin
Sürdü hüzünlü türküleri.
O eşsiz ezgiler, o büyülü havalar
Güneşin ilk ışıkları görünene dek duyuldular.
Ve pınarın sularında,
Çınarın gövdesinde,
Coşkun derenin dalgalarında
Eriyip kayboldular.
Bayram gecesi, o mutlu gece
Öylesine eşsiz bir an vardır ki
Göğün altın kapıları açılır
Ve yeryüzünde her şey durulur.
Ulvî bir suskunlukla dolarak
Semavî bir saltanat kurulur.
Muradına ermeden ölen sevdalıların
Yıldızları kayar ve birbirini bulur Hampartzum-Vicag-Cangülüm: Ermeniler, doğanın her kış ölmesi ve her ilkbahar yeniden doğmasına 'Hampartzum' derler
(Anadolu'da 'Hıdırellez' diye de bilinir). Kızlar coşkulu şarkılarla dağlara, niyet çekmeye çıkarlar. Erkekler kırlarda oyunlar oynayıp güreş tutarken gül çehreli güzeller testilerini yedi çeşmeden doldurur, yedi daldan çiçek derlerler...
(Sason bölgesinde yaşamış Ermeniler'in kendi kültürlerinde 'gorani' olarak geçen halay şarkılarına örnek olarak düşünülmüştür. Anadolu Ermenileri'nin müziklerinde varolan -sonraki yıllarda yapılan değişiklikler nedeniyle artık çok rastlanmayan- komalı sesleri içermesi nedeniyle de ayırt edici bir özelliğe sahiptir. Şarkı, hem bu özelliği hem de kulağa aşina gelen ritmik/melodik çizgisi itibariyle, doğu halkları arasındaki müzikal/kültürel geçişkenliklere dair önemli ipuçları sunmaktadır.)
Ermeni Halk Şarkısı (Sason) Geleneksel